Wyznaczamy Standardy Pomocy Dziecku w Sytuacji Rozstania Rodziców

Szacuje się, że już 2 na 5 dzieci bierze udział w kryzysie rozstania rodziców. Podczas gdy skala tego problemu społecznego rośnie, wciąż brak jest systemowych rozwiązań, które chroniłyby najmłodszych.

Dlatego jako, Komitet Ochrony Praw Dziecka czujemy się zobligowani do podjęcia działań, mających na celu poprawę sytuacji dzieci rodziców, którzy się rozstają.

Akademia Dobrego Rozstania

Idea standardów dobrego rozstania

Projekt stworzenia Standardów Pomocy Dziecku w Sytuacji Rozstania Rodziców zaistniał z inicjatywy Komitetu Ochrony Praw Dziecka, jako nieformalne partnerstwo 9 organizacji oraz prawników. Nasze działania poparł Rzecznik Praw Obywatelskich. Na ich realizację KOPD pozyskał finansowanie w ramach Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy.

Celem projektu była poprawa sytuacji rodzin w kryzysie związanym z rozstaniem rodziców, ze szczególnym uwzględnieniem dobrostanu dzieci. Dlatego skierowaliśmy go nie tylko do rodziców, ale także do pracujących z nimi specjalistów: adwokatów, radców, policjantów, sędziów, pracowników socjalnych, terapeutów, psychologów, pedagogów, mediatorów, nauczycieli, etc. Zależało nam na wypromowaniu standardów i wywołaniu szerszej dyskusji, dlatego zwróciliśmy się także do dziennikarzy, osób opiniotwórczych i tworzących prawo.

W ramach dofinansowania otrzymanego od grantodawcy, którym byli Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy, przez niemal półtora roku, od 1 lutego 2021 do czerwca 2022, zrealizowaliśmy szereg działań, które miały pomóc nam osiągnąć zamierzony cel.

Standardy Rozstania

Standardy Pomocy Dziecku w Sytuacji Rozstania Rodziców

Standardy to zbiór informacji mających pomóc dziecku i rodzicom w sytuacji rozpadu rodziny, oparty na dobrych praktykach wypracowanych przez doświadczonych ekspertów, m. in.: z organizacji pozarządowych, prawników, kuratorów, biegłych sądowych, policjantów, pracowników socjalnych, pedagogów, psychologów, mediatorów.

Konsultowaliśmy je m. in. z Polskim Towarzystwem Psychologicznym oraz Instytutem Ekspertyz Sądowych im. Prof. Jana Sehna w Krakowie.

Dokument ten był pierwszym krokiem na drodze prowadzącej do poprawy sytuacji dziecka i rodziców w procesie rozstania.

Akademia Dobrego Rozstania

Akademia Dobrego Rozstania to przewodnik i skarbnica wiedzy dla wszystkich, którzy są zaangażowani w proces rozstania – zarówno rozstających się rodziców, jak i specjalistów z nimi pracujących.

Przede wszystkim jednak ma za zadanie uświadomić jednym i drugim, że w tym trudnym okresie, osobą, która powinna być w centrum uwagi, jest dziecko.

Dlatego w Akademii skupiamy się na tym, jak postępować, by to emocjonalne trzęsienie ziemi przeszło jak najłagodniej.

Razem wobec rozstania

Konferencja naukowa Razem Wobec Rozstania

Razem wobec rozstania to pierwsza ogólnopolska konferencja dialogu rodziców, ekspertów i profesjonalistów dotycząca sytuacji okołorozwodowej i kryzysu rozstania.

W jej programie znalazły się panele naukowe, warsztaty i wykłady prowadzone przez najlepszych ekspertów z Polski oraz gości z Family Separation Clinic w Londynie.

Badania naukowe

Zjawisko rozwodów w Polsce staje się coraz poważniejszym problemem społecznym w kontekście ochrony praw dziecka. Aby lepiej zrozumieć sytuację dzieci rozstających się rodziców oraz sposób postrzegania dziecka i jego dobra przez dorosłych, przeprowadziliśmy badania jakościowe, których wyniki opublikowaliśmy w specjalnym raporcie.

Mamy nadzieję, że zachęci on do nowego spojrzenia na potrzeby dziecka a także skłoni do szerszej dyskusji społecznej na temat możliwości lepszej ochrony praw dzieci w sytuacji rozstania rodziców w Polsce.

Kampania społeczna

W sytuacji rozstania napięcie, lęk i wstrząs, jakie są udziałem rodziców, w ogromnej mierze przenoszą się na ich dzieci. Niezależnie od tego, w jakim są wieku.

Kiedy dziecko musi zrezygnować z jednego z rodziców, obrazowo mówiąc, pęka mu serce. Znika jego poczucie bezpieczeństwa. Zakładanie, że dziecko jest odporne, że jego życie się nie zmieni, jest błędem.

Koniec związku wyzwala falę trudnych emocji. Zmiany wywołane rozstaniem mogą być przytłaczające. Bardziej niż kiedykolwiek indziej ważne jest więc, aby zadbać o siebie. Bo rozstanie nie musi być walką.

Uświadomienie tego rozstającym się rodzicom, było głównym celem kampanii społecznej, którą przeprowadziliśmy w mediach społecznościowych.

Szkolenia dla specjalistów

W ramach projektu przeprowadziliśmy szereg szkoleń dla biegłych sądowych, specjalistów pracujących z rodzinami w rozstaniu, członków i wolontariuszy TKOPD, poświęconych m.in. mediacji rodzinnej, zabezpieczeniu wykonania kontaktów, wysłuchania dziecka, opiniowania sądowo-psychologicznego, superwizji i parentyfikacji.

Zrealizowaliśmy trzy edycje szkoleń dla biegłych sądowych, psychologów i pedagogów pt.: „Rozszczepiony świat dziecka w sytuacji rozstania rodziców”. Dla pedagogów, psychologów i kadry szkolnej i przedszkolnej przygotowaliśmy szkolenia pod hasłem “Szkoła/przedszkole wobec rozstania”.

Co Robimy

Współpraca z Family Separation Clinic

Karen Woodall jest psychoterapeutką, od ponad dwudziestu lat specjalizującą się w rozwodach i separacji oraz ich wpływie na dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem odrzucenia jednego z rodziców po separacji i zjawiska alienowanego dziecka.

Nick Woodall specjalizuje się w psychoterapii psychodynamicznej i mediacji terapeutycznej. Są także biegłymi sądowymi w sądach rodzinnych i prowadzą szkolenia dla profesjonalistów z całego świata.

Wspólnie prowadzą w Londynie Family Separation Clinic. Ich wykład podczas konferencji Razem Wobec Rozstania oraz warsztaty, które przeprowadzili w ramach naszego projektu, były niezwykle cenne i wniosły wiele ważnych rzeczy do tego, co robimy.

Poradnik dla sędziów

Rozstanie rodziców jest dla dziecka ogromnym stresem. Jeśli postępowanie okołorozstaniowe trwa wiele lat i generuje wiele napięć oraz konfliktów, w które włączone są dzieci, konsekwencje dla nich są bardzo poważne.

Dlatego postanowiliśmy wesprzeć sędziów sądów rejonowych zajmujących się sprawami rodzinnymi oraz sędziów sądów okręgowych i apelacyjnych orzekających w prawach rozwodowych w tym, jakie instrumenty psychologiczne można zastosować, by wspomóc rozstających się rodziców i uświadomić ich, że choć rozstają się, to nadal jednak pozostają w rolach rodziców względem dziecka. I że to od nich zależy, jak przejdzie ono przez okres ich rozstania.

Efektem naszych prac jest broszura, którą otrzymali sędziowie w całej Polsce, a która okazała się bardzo potrzebną i pomocną w ich pracy publikacją.

Zbiór dobrych praktyk

Aby ochronić dziecko w procedurach wynikających z postępowania cywilnego, szczególnie związanych z opieką nad nim, przygotowaliśmy zbiór dobrych praktyk i strategii sądowo-prawnych dla prawników.

Opracowali je praktycy – adwokaci z kancelarii specjalizującej się w sprawach rodzinnych oraz przedstawiciele nauki prawa rodzinnego. Dotyczą one czynności wykonywanych z udziałem dziecka, jak i innych uczestników postępowania, m.in. wysłuchania i mediacji, a także zasad kultury prawnej stosowanej przez pełnomocników.

Proponujemy także powołanie instytucji Rzecznika Interesu Dziecka, który będzie jego “doradcą”, zapewni mu należytą pomoc i zadba o jego odpowiednią pozycję w postępowaniu przed sądem.

Kancelaria Przyjazna Dziecku

Kancelaria Przyjazna Dziecku to inicjatywa mająca na celu propagowanie i stosowanie zasad minimalizujących negatywne emocje, jakie towarzyszą dziecku podczas procedur prawnych związanych z rozstaniem rodziców.

Jej efektem jest wyłonienie 41 kancelarii adwokatów i radców prawnych, które otrzymały certyfikat Kancelarii Przyjaznej Dziecku i naszą rekomendację, jako te, które w najlepszy sposób zadbają o dobro dzieci rozstających się rodziców.

Odbierając certyfikat, kancelarie te zadeklarowały rozwój, wdrażanie i przestrzeganie odpowiednich standardów, propagowanie ich w środowisku zawodowym, społecznym i wśród klientów oraz uwzględnianie ich przy tworzeniu strategii procesowych z klientem.

Maciej Stuhr ambasadorem Akademii Dobrego Rozstania

Z perspektywy dziecka świat wygląda inaczej. Wystarczy kucnąć, żeby zobaczyć, jak wszystko wokół jest duże. Wystarczy zamknąć oczy, żeby usłyszeć, jak wszystko wokół jest głośne. Jak ostro brzmią słowa rodziców, którzy “dyskretnie” rozmawiają o rozwodzie. Akademia Dobrego Rozstania pomaga spojrzeć na świat oczami dziecka. Pomóc zrozumieć, co czuje i dać mu poczucie miłości i bezpieczeństwa.

Naszą ideę pomocy dzieciom w sytuacji rozstania rodziców wspiera wiele osób. Tymi słowy mówi o niej Maciej Stuhr, który specjalnie dla nas nagrał trzy clipy zachęcające do skorzystania z pomocy Akademii Dobrego Rozstania. Jesteśmy dumni i wdzięczni za to, że znajduje ona coraz szersze poparcie i zrozumienie.

Podcast Akademii Dobrego Rozstania

Akademia Dobrego Rozstania do niemal 200 fachowych artykułów do czytania, zapisy video prowadzonych przez nas webinarów, ale także podcast, w którym rozmawiamy na istotne tematy związane z rozstaniem rodziców.

Poruszamy w nim zagadnienia dotyczące między innymi grup wsparcia dla rodziców i rodzin patchworkowych.

Gala podsumowania projektu

Przez niemal półtora roku, od 1 lutego 2021 do 30 czerwca 2022, zespół Akademii Dobrego Rozstania wraz z szerokim gronem partnerów i przyjaciół wykonał ogromną pracę, która, mamy nadzieję, przyniesie poprawę sytuacji dzieci rozstających się rodziców.

Mamy świadomość, że to dopiero początek drogi i wiele pracy jeszcze przed nami. Wierzymy jednak, że osób – zarówno rodziców, jak i specjalistów a także decydentów, którzy docenią wagę problemu, będzie coraz więcej i nasza idea znajdzie szerokie zrozumienie i uznanie.

Teraz zamknęliśmy pierwszy etap naszych działań. Z tej okazji spotkaliśmy się podczas uroczystej gali, podczas której najbardziej zaangażowanym kancelariom wręczyliśmy certyfikaty Kancelarii Przyjaznej Dzieciom.

Nasza idea poszła w świat. Trzymamy kciuki za to, by dotarła do jak największej liczby ludzi. A my planujemy dalsze działania.

Zapraszamy do współpracy

Jeśli chcesz nam pomóc propagować standardy dobrego rozstania lub masz pomysł, co jeszcze można by zrobić, by poprawić sytuację dzieci rozstających się rodziców, napisz do nas. Chętnie porozmawiamy.