Powszechnie wiadomo, że z wywiązywaniem się z obowiązku alimentacyjnego bywa różnie. Oczywiście, są rodzice regularnie płacący zasądzone kwoty. Są również tacy, którzy z własnej woli uczestniczą w kosztach wychowania dziecka, przeznaczając na ten cel znacznie wyższe kwoty niż te określone przez sąd. Z drugiej strony, są też tacy, którzy uporczywie i celowo uchylają się od płacenia alimentów na dziecko i nie zamierzają zmieniać tego stanu. Jeśli rodzic bądź rodzice nie zaspokajają podstawowych potrzeb dziecka, może ono starać się wyegzekwować alimenty od dziadków. Nie jest to jednak jedyna sytuacja, kiedy dziadkowie mogą zostać zobligowani do płacenia alimentów na wnuka.
Często zdarzają się sytuacje, w których – pomimo posiadania wyroku zasądzającego alimenty od rodzica dziecka – drugi z rodziców nie jest w stanie ich wyegzekwować. Najczęściej wynika to z tego, że osoba zobowiązana albo w ogóle ich nie płaci lub przekazuje niewielkie kwoty. Rozszerzeniem tego tematu zajęłam się w tym wpisie: Przestępstwo niealimentacji – kilka faktów.
Z dzisiejszego artykułu dowiesz się natomiast:
- Kiedy dziadkowie mogą zostać zobligowani do świadczenia alimentacyjnego na rzecz swojego wnuka?
- Czy istnieje jakiś sposób, aby się od tego uchylić?
Serdecznie zapraszam do lektury.
Kiedy można ubiegać się o alimenty od dziadków?
Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym, dziadkowie mogą zostać zobowiązani do płacenia alimentów w następujących przypadkach. Ma to miejsce, gdy rodzic:
- na którym spoczywa obowiązek płacenia alimentów żyje, ale nie można od niego uzyskać na czas środków potrzebnych do utrzymania dziecka lub gdy wiąże się to z dużymi trudnościami (jest to sytuacja, w której zobowiązany uchyla się od płacenia alimentów i nie da się ich wyegzekwować za pośrednictwem komornika);
- na którym spoczywa obowiązek płacenia alimentów żyje, ale nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi (jest to sytuacja, w której zobowiązany do płacenia alimentów uległ poważnemu wypadkowi);
- dziecka zobowiązany do płacenia alimentów zmarł.
Należy podkreślić, że sąd będzie brał pod uwagę przede wszystkim fakt, czy wnuk znajduje się w stanie niedostatku. Chodzi zwłaszcza o to, czy jego podstawowe potrzeby bytowe (jak np. jedzenie, rehabilitacja) są zaspokojone. Nie otrzyma zatem od dziadków alimentów, które mają być przeznaczone na podniesienie komfortu życiowego i rozrywkę. Mają one bowiem pełnić rolę uzupełniającą w stosunku do tych, które powinien płacić rodzic.
Nadto, aby sąd zasądził alimenty od dziadków na rzecz wnuka/wnuczki, dziecko musi znajdować się w niedostatku.
Czy babcia i dziadek mogą uchylić się od płacenia alimentów na wnuka?
Dziadkowie mogą uchylić się od płacenia alimentów wnukom, powołując się na fakt sprzeczności z zasadami współżycia społecznego. Faktem to uzasadniającym może być np. przewlekła choroba czy niska emerytura uniemożliwiająca wykonanie zobowiązania. Co istotne, sąd, rozpatrując pozew o alimenty, czyli jeszcze przed samym nałożeniem na dziadków obowiązku alimentacyjnego, zbada ich realne możliwości finansowe i rzeczywiste potrzeby wnuków.
Alimenty od dziadków jako mobilizacja dla niepłacącego rodzica
Z mojego doświadczenie wynika, że warto zdecydować się na taki krok. Bardzo często bowiem już samo wniesienie pozwu przeciwko dziadkom działa mobilizująco na dłużnika głównego. Często zdarzają się też sytuacje, że po wniesieniu pozwu przeciwko dziadkom zobowiązany rodzic zaczyna regularnie płacić alimenty. Być może wstyd i poczucie winy spowodują, że taka osoba zacznie płacić zasądzone alimenty na dziecko. W takim przypadku obowiązek alimentacyjny dziadków ulega wygaszeniu.
Podsumowanie
Jak widzisz, dziadkowie mogą zostać zobligowani do wypłacania alimentów w przypadku, gdy rodzic nie wywiązuje się ze swoich podstawowych obowiązków względem dziecka. Z drugiej strony jednak należy pamiętać, że nie zostaniemy obciążeni tym świadczeniem, jeśli nasza sytuacja finansowa nam na to w ogóle nie pozwala.
Zdjęcie autorstwa Christian Bowen z serwisu Unsplash