Napięcie, lęk i wstrząs, jaki jest udziałem rodziców, których związek się rozpada, w ogromnej mierze przenosi się na ich dzieci, niezależnie od tego, w jakim są wieku. Zarówno małe, jak i starsze dzieci nie potrafią słowami wyrazić tego, co dzieje się w takim momencie w ich życiu, choć bardzo głęboko odczuwają skutki tej sytuacji.
Pamiętaj:
Rozwód/rozstanie rodziców jest zawsze obciążającym zdarzeniem w życiu ich dzieci (małych i dużych). Rozstanie przynosi ból wszystkim, których ono dotyczy.
Kiedy dziecko musi zrezygnować z jednego z rodziców, za każdym razem, obrazowo mówiąc, pęka mu serce. Znika jego poczucie bezpieczeństwa. Zakładanie, że dziecko jest odporne, że jego życie się nie zmieni, jest błędem.
Pamiętaj:
Dzieci i młodzież reagują bardzo różnie na rozstanie rodziców, w zależności od etapu rozwoju, na jakim aktualnie się znajdują.
“Potrzebuję miłości, uwagi i troski” – zdaje się mówić zachowanie dziecka. – Pragnie stabilizacji, stałości, zrozumienia cierpliwości. A co istotne – poczucia bycia chcianym.
Pamiętaj:
Wszelkie reakcje dzieci na rozstanie rodziców są, z założenia, normalną i zdrową odpowiedzią na zmianę warunków życia, jaką przynosi rozejście się rodziców. Te reakcje to pierwszy krok ku zdrowieniu i radzeniu sobie z zaistniałą sytuacją.
Kiedy rodzice walczą o dziecko bądź stawiają je w środku swoich kłótni i awantur, wskazują, że ważniejsza jest racja tego, kto zwycięży kłótnię. Dziecko otrzymuje sygnał: “To nie ja, to nie moje życie liczy się w tych rozgrywkach”. A zarazem uczy się, że być kochanym to nie jest ważna sprawa. Ważniejsze jest, kto ma rację.
Pamiętaj:
Rodzice mogą wspomóc powrót dziecka do równowagi, poprzez:
• Dbanie o kontakt dziecka z drugim rodzicem
• Kontynuowanie współpracy z drugim rodzicem lub zbudowanie jej od podstaw
• Finansowe ręczenie – w celu zadbania o potrzeby dziecka
Obciążając dziecko własnymi problemami, rozstający się rodzice odbierają mu dzieciństwo, jak również wiarę w to, że rodzicielska miłość nie stawia żadnych warunków.
Pamiętaj:
Rozwód/rozstanie rodziców nie zawsze oznacza konieczność psychoterapeutycznego wsparcia dla dziecka. Korzystając z profesjonalnej pomocy – takiej jak poradnictwo, terapia, mediacja – rodzice mogą sami zadbać o stworzenie korzystnych i stabilnych warunków życia dziecka w zaistniałej, nowej sytuacji.
Obowiązkiem rodziców jest myśleć o przyszłości dziecka – to, że dzisiaj jest ono małe, nie oznacza, że w przyszłości, przez tego rodzaju doświadczenia nie będzie narażone na ryzyko rozwodu.
Pamiętaj:
Trudy towarzyszące rozstaniu rodziców mogą zostać pozytywnie rozwiązane. Istnieją wypróbowane modele i metody na to, jak rodzice mogą radzić sobie z sytuacjami, typu: jak rozmawiać z dzieckiem o rozstaniu czy o wyprowadzce jednego z rodziców, jak zorganizować przekazywanie sobie dziecka przez rodziców (w kontekście dzielenia się opieką), jak sprawnie przeprowadzić sprawę w sądzie, jak wprowadzać nowych partnerów/dzieci z nowych związków.
Dzieci bez rodziców i ich ochrony są bezradne wobec świata; stan niepewności może wykształcić w nich postawę walki lub ucieczki.
Pamiętaj:
W Polsce Komitet Ochrony Praw Dziecka wspiera rodziców we współpracy, której celem jest dobro dziecka. W procesach rozwodowych dzieci powyżej 14 roku życia mogą być wzywane przed sąd. Młodsze dzieci mogą być przez sąd wysłuchane. Metody te pomagają utrzymać potrzeby dziecka w centrum sprawy.
Dziecko ma czuć bezinteresowność, wsparcie i ochronę.
Zdjęcie autorstwa Annie Spratt z serwisu Unsplash
