Rodzice kwestii kontaktów z dzieckiem nie muszą regulować tylko na drodze postępowania sądowego. Formą dobrowolnego ustalenia kontaktów jest Rodzicielski Plan Wychowawczy.
Wprowadzone w połowie 2015 roku przepisy dają sądowi możliwość pozostawienia władzy rodzicielskiej dla obojga rodziców niezależnie od przedstawienia przez nich Planu Wychowawczego. Wcześniej brak Planu powodował automatyczne ograniczenie władzy przynajmniej jednemu z rodziców.
Rodzicielski plan wychowawczy jest porozumieniem rozstających się rodziców, zawartym w formie pisemnej, obejmującym ustalenia dotyczące wykonywania przez nich władzy rodzicielskiej, sprawowania pieczy oraz kontaktów. Plan wychowawczy ułatwia rodzicom i dzieciom wspólne przebrnięcie przez najtrudniejszy okres dla każdego członka rozpadającej się rodziny. Rozstający się rodzice mogą porozumienie zawrzeć sami, bądź skorzystać z pomocy mediatora, co zalecane jest szczególnie wtedy, gdy emocje związane z rozstaniem są silne lub gdy para doświadczyła wielu niepowodzeń w dotychczasowych rozmowach toczonych między sobą.
Korzyści wynikające z zawarcia porozumienia:
- Rodzice są decyzyjni we własnych sprawach, co wzmacnia ich poczucie sprawczości, sprawiedliwości i zachowanie niezbędnej kontroli nad zmieniającą się sytuacją.
- Wypracowane rozwiązania są dostosowane do indywidualnych potrzeb dzieci i rodziców, uwzględniają specyfikę ich trybu życia, nauki, pracy i przyjęte w domu zwyczaje oraz wyznawane wartości.
- Praca nad odpowiednimi uzgodnieniami jest okazją do wnikliwszego zapoznania się z potrzebami dzieci i konsultowania z nimi rozważanych propozycji. Przyczynia się to do zmniejszenia lęku odczuwanego przez dziecko, daje poczucie bezpieczeństwa i poprawia relacje między dzieckiem a rodzicami.
- Rodzice mają możliwość zawarcia szczegółowych uzgodnień dotyczących opieki nad dziećmi, które nie są objęte orzeczeniem sądu.
- Rodzice mają szansę ustalenia stopniowego powiększania zakresu opieki nad dzieckiem, co ma znaczenie w przypadku bardzo małych dzieci lub ograniczeniach wcześniejszej relacji dziecka z jednym z rodziców.
- Udana praca nad Planem poprawia relacje między rodzicami i zmniejsza poczucie wrogości między nimi. Zwiększa się szansa na życzliwą współpracę rodziców w przyszłości.
- Plan wychowawczy zawarty przed mediatorem w przypadku zatwierdzenia go przez sąd ma moc orzeczenia sądowego.
- Porozumienia cechuje większa skuteczność i trwałość samodzielnie wypracowanych rozwiązań.
Nawet w pozornie spokojnie przebiegających rozstaniach warto zatroszczyć się o stworzenie planu opiekuńczego między rodzicami, jak również poinformowanie dziecka o zaistniałej sytuacji i przyjętych rozwiązaniach. Bagatelizowanie ustaleń związanych ze sposobem sprawowania opieki nad dziećmi w zmienionych okolicznościach może powodować w przyszłości konflikty, które nie tylko eskalują negatywne emocje byłych partnerów, ale i niepotrzebnie zaangażują dziecko w spór między rodzicami zaburzając jego zaufanie i zakłócając poczucie bezpieczeństwa.
Zdjęcie autorstwa Kelly Sikkema z serwisu Unsplash
